Vandaag publiceert het Koninklijk NIVRA een onderzoek waarin 50 maatschappelijke jaarverslagen van ondernemingen wereldwijd, die kunnen worden beschouwd als voorloper op dit gebied, worden vergeleken en voorzien van commentaar.
Uit het onderzoek blijkt dat maatschappelijke verslaggeving in belang toeneemt, maar dat de informatieve waarde van het maatschappelijk verslag nog relatief beperkt is. Het rapport wordt gepubliceerd op de Accountantsdag, het jaarlijks congres van het NIVRA, dat dit jaar in het teken staat van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een belangrijke tendens die in verschillende landen door de overheid wordt gestimuleerd en in sommige gevallen actief ondersteund door regelgeving. Maatschappelijke verslaggeving staat echter nog in de kinderschoenen. Hoewel met name door Global Reporting Initiative (GRI) een organisatie die onlangs werd gevestigd in Amsterdam, wordt gewerkt aan de totstandkoming van richtlijnen ontbreekt het in de praktijk nog aan eenduidigheid in de aanpak van de verslaggeving en verificatie van deze verslaggeving. Hierdoor blijft objectief inzicht in de prestaties van ondernemingen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen beperkt.
In het rapport worden de volgende knelpunten genoemd:
· Door bedrijven worden een groot aantal codes en standaarden voor verslaggeving gehanteerd hetgeen de duidelijkheid niet ten goede komt.
· Definities van gehanteerde begrippen ontbreken in veel verslagen.
· Informatie over het gehanteerde verslaggevingsbeleid (verslaggevingsprincipes, invloed van stakeholders, de bepaling van de materialiteit etc.) ontbreekt in veel gevallen.
· Informatie over de sociale prestaties van toeleveranciers ontbreekt in alle gevallen, hetgeen niet nader wordt gemotiveerd.
· Specifieke informatie over de activiteiten van bedrijven in ontwikkelingslanden wordt in ongeveer de helft van de verslagen verstrekt.
· In het algemeen is het inzicht in de volledigheid van de verslaggeving beperkt.
· Bij 30 van de 50 verslagen is er sprake van externe verificatie, waarbij slechts in 12 van de assurance-rapporten wordt aangegeven welke criteria zijn toegepast bij de toetsing.
· De reikwijdte van de assurance-opdracht verschilt per geval. Over de mate van zekerheid wordt in 17 gevallen gerapporteerd.
Voor een betere bruikbaarheid van het maatschappelijk jaarverslag voor stakeholders zal de praktijk van verslaggeving en verificatie op elk van de genoemde punten ingrijpend moeten verbeteren. In het rapport worden hiertoe enige aanbevelingen opgenomen.
Het NIVRA zal zich de komende tijd actief bezighouden met het onderwerp om zo een bijdrage te leveren aan de verificatie van maatschappelijke verslaggeving. Het zal daartoe onder meer samen met GRI werken aan eenduidige eisen voor auditors van maatschappelijke verslaggeving. Daarnaast worden op dit moment binnen het NIVRA richtlijnen voorbereid voor assurance-opdrachten voor maatschappelijke verslaggeving. Deze zullen voorjaar 2003 in concept verschijnen.